BAHASA BALI.
Om swastiastu.
Menurut bapak Drs. I.B Udara Naryana, Anggah Ungguhing bahasa Bali ne kepah dados 4 soroh, luiripun:
1. BAHASA KASAR.
Bahasa kasar inggih punika bahasa Bali ne sane rasa basanipun kaon.
Bahasa kasar kepalih dados kalih paos:
*. Bahasa kasar pisan.
*. Bahasa kasar jabag.
**. Bahasa kasar pisan inggih punika bahasa Bali ne sane rasa basanipun yukti yukti kaon, sering kaanggen marebat utawi mamisuh.
Contoh:
Ibe
Bangsat
Naskeleng
Nani
Miwah sane lianan.
**. Bahasa kasar jabag inggih punika bahasa Bali ne sane rasa basanipun biasa, nanging keanggen mebaos ring sang sane patut singgihang.
Contoh:
Cokorda,Baang je kedise aukud
Idih malu tuake agelas
Maan nepuk siap seleme ane ilang ibi sanje
Miwah sane lianan.
2. BAHASA ANDAP.
Bahasa andap inggih punika bahasa Baline sane rasa basanipun biasa, nenten kasar, taler nenten halus. Bahasa andap puniki keanggen mebaos antuk:
**. Anake sane linggih nyane pateh:
Sasamen triwangsa.
Sasamen pejabat.
Sasamen pegawai.
Wangsa Jaba sareng wangsa Jaba.
**. Anake sane yusannyane pateh:
Sesamen murid sejeroning akelas.
I meme kelawan i bapa.
Anake semeton ngarep.
**. Anake sane linggih nyane singgihang ring sang sane soran.
Contoh:
De
Mai malu ajake meblanje.
Miwah sane lianan.
3. BAHASA MADIA.
Bahasa madia inggih punika bahasa Bali sane sekadi bahasa Alus nanging rasa basanipun madia. Napi mawinan madia?
Duaning katah nganggen kruna kruna madia. Mekadi:
Tiang
Nggih
Ten
Ampun
Drika
Nika
Kenten
Miwah sane lianan.
Contoh
Tiang wangsa jaba niki.
4. BAHASA ALUS.
Bahasa halus inggih punika bahasa Bali sane rasa basanipun Alus keanggen mebaos antuk anake sane linggih nyane soran ring sang sane linggihnyane singgihang.
Bahasa Alus kepalih dados 3 soroh, luiripun:
**. Bahasa Alus Singgih
Inggih punika bahasa alus sane keanggen nyinggihang sang sane patut kesinggihang.
Contoh:
Ratu Ida Aji, akude ratu madue oka?
Pak sampun polih mebaos iwawu?
**. Bahasa Alus Sor
Inggih punika bahasa alus sane keanggen ngasorang raga utawi ngasorang anake sane tiosan duaning linggihnyane patut kasorang.
Contoh:
Ipun kantun masekolah
Titiang sampun nunas iwawu
**. Bahasa Alus Mider
Inggih punika bahasa alus sane dados keanggen ngasorang. Bahasa aluse puniki pacang akeh nganggen kruna kruna alus mider, inggih punika kruna kruna sane wantah madue wangun kekalih, mekadi:
Kija
Galak
Spidol
Radio
Bunter
Tembok
Nyongkok
Miwah sane lianan.
Inggih wantah asapunika Anggah Ungguhing lengkara bahasa Bali.
Om Shanti Shanti Shanti Om.